Acties in 2023
rond batterijen
Als het Belgische beheersorganisme voor afgedankte voertuigen stimuleert en coördineert Febelauto ook de inzameling, verwerking en recyclage van batterijen. In een uitdagend 2023 realiseerden we tal van initiatieven die de toekomst zullen beïnvloeden.
Per fase in de circulaire economie zetten we de belangrijkste initiatieven op een rijtje:
Fases
1. Productie
Febelauto geeft afgedankte, herlaadbare batterijen van geëlektrificeerde voertuigen graag een tweede leven. Door de quasi exponentiële stijging van het aantal HE-voertuigen zullen we nog sterker gaan inzetten op 'second life'-toepassingen.
Marktaandeel HE-voertuigen neemt sterk toe
In vier jaar tijd (2020-2023) steeg het marktaandeel van geëlektrificeerde voertuigen van 14% naar 42%. Dat betekent voor Febelauto dat het aantal in te zamelen batterijen de komende jaren ook zeer sterk zal stijgen. Een groot deel zal een tweede leven krijgen als opslagbatterij voor duurzame energie; de anderen worden gerecycleerd.
Marktaandeel geëlektrificeerde voertuigen
scroll >
| 2015 | 2016 | 2017 | 2018 | 2019 | 2020 | 2021 | 2022 | 2023 | |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Totaal e-cars (BEV-HEV-PHEV) |
10.715 | 18.635 | 26.984 | 28.510 | 34.972 | 62.158 | 92.080 | 126.325 | 230.529 |
| % share | 2,14 | 3,45 | 4,94 | 5,19 | 6,36 | 14,41 | 23,08 | 29,91 | 42,36 |
| Totaal cars | 501.066 | 539.519 | 546.558 | 549.632 | 550.003 | 431.491 | 399.000 | 422.405 | 544.224 |
Evolutie geëlektrificeerde voertuigen
Febelauto zal dus nog sterker inzetten op haar samenwerking met erkende centra+ en leveranciers van 'second-life'-toepassingen (zie ook ons SOLMATE-project in het volgende hoofdstuk). Alleen zo kunnen we de inzameling en verwerking van HEV-batterijen in goede banen blijven leiden.
2. Gebruik
Europa heeft kritieke grondstoffen nodig om zijn groene energietransitie veilig te stellen en klimaatneutraliteit te bereiken tegen 2050. PV-panelen voor schone energieopwekking en batterijen voor energieopslag zijn belangrijke componenten om deze overgang naar groene energie te kunnen waarmaken.
Second life zonnepanelen & batterijen matchen in 'solmate'
Febelauto is best wel fier op het nieuwe 'SOLMATE'-project dat een tweede leven geeft aan zonnepanelen en waaraan een circulaire batterij uit een afgedankt geëlektrificeerd voertuig gekoppeld wordt. Het acroniem SOLMATE staat voor "Hergebruik van SOLar PV-panelen en EV-batterijen voor de productie van goedkope gedecentraliseerde energieoplossingen en effectieve recycling van kritieke MATErialen uit afgedankte producten".
SOLMATE is zo ontworpen dat het volledig in lijn is met de principes van de "afvalhiërarchie" zoals aangegeven in de Kaderrichtlijn Afval (Preventie, Hergebruik, Recycling, Terugwinning, en Verwijdering).
Het project wordt gefinancierd door #Horizon Europe (een EU-financieringsprogramma voor onderzoek en innovatie, dat de klimaatverandering wil aanpakken, duurzame VN-ontwikkelingsdoelen stimuleert en het concurrentievermogen en de groei van de EU ondersteunt) en is toegekend door het European Health and Digital Executive Agency - HaDEA.
3. Inzameling
Door de nieuwe Europese batterij-verordening, maar ook omwille van de organisatorische complexiteit drong de nood zich op om de inzameling van afgedankte EV-batterijen te digitaliseren. Een nieuwe battery-management tool, volledig op maat ontwikkeld in samenwerking met Cuberdon, staat nu ter beschikking van onze invoerders en partners.
Digitalisering van de batterij-inzameling
Het nauwkeurig bijhouden van opgehaalde EV-batterijen in een Excel-file was in het verleden nog perfect haalbaar voor Febelauto door de geringe aantallen. Door de quasi exponentiële stijging van het aantal elektrische voertuigen en door de toename van de complexiteit van de dossiers werd dit echter stilletjesaan een huzarenwerkje.
Febelauto biedt haar invoerders immers een hybride beheerssysteem aan, waarbij ze zelf mogen kiezen op welke manier en door wie hun batterijen worden opgehaald, gestockeerd, gerecycleerd en/of voorbereid op een tweede leven.
Daarom gaf Febelauto opdracht aan software-ontwikkelingsbedrijf Cuberdon om een interactieve applicatie te ontwikkelen om de traceerbaarheid van EV-batterijen te vergemakkelijken en alle betrokken partijen - Febelauto, invoerders en aanvaardingspunten - de opportuniteit te geven om dit stap voor stap mee op te volgen.
De applicatie werd bovendien zo opgebouwd dat deze nu al beantwoordt aan de nieuwe en toekomstige eisen van de EU Battery Regulation, waaronder het bijhouden van certificaten en contracten en de integratie van een 'battery passport'.
Voor de ontwikkeling van dit nieuwe batterijpaspoort - verplicht vanaf februari 2027 - nam Febelauto deel aan het 'Catena-X'-project. Autoconstructeurs en andere spelers in de automotieve sector werkten er nauw samen voor de efficiënte opbouw van dit paspoort. Het moet immers alle noodzakelijke informatie bevatten over een batterij en makkelijk digitaal gedeeld kunnen worden tussen alle betrokken partijen.
4. Diagnosecentrum
Men verwacht dat tegen 2030 de vraag naar lithium-ionbatterijen (LIB's) naar schatting 14 keer zo groot zal zijn (wereldwijd). Maar voor de productie van zoveel nieuwe batterijen is Europa té afhankelijk van import en heeft het extractieproces van de benodigde materialen een te grote impact op het milieu. Daarom steunt Febelauto het 'Rhinoceros'-project.
Het verminderen van onze grondstoffenafhankelijkheid
Febelauto werkt samen met Watt4Ever in het 'Rhinoceros'-project dat focust op de implementatie van nieuwe technologieën voor de recycling en productie van hoogwaardige en goedkope batterijmaterialen. Het project streeft naar systemen met hoge recyclingsnelheden, materiaalzuiverheid, lage koolstofvoetafdruk en een groter schaalbaarheidspotentieel en dit met behulp van goedkope en milieuvriendelijke technologieën.
Voortbouwend op de bestaande kennis en eerder ontwikkelde robotsystemen, zal het project nu een slimme sorteer- en ontmantelingsrobot demonstreren op TRL 6, die de automatisering van een productielijn voor het hergebruiken van batterijen mogelijk zal maken.
Wanneer direct hergebruik en herbestemming van batterijen niet mogelijk blijkt, zal 'Rhinoceros' verschillende baanbrekende circulaire recyclingroutes onderzoeken, die gericht zijn op het terugwinnen van alle materialen die aanwezig zijn in LIB's, zoals metalen, grafiet, fluorverbindingen, elektrolyten, polymeren en andere actieve materialen.
5. Ontmanteling
Voertuigen worden alsmaar technologischer en complexer. Dit is zeker in het voordeel van de veiligheid en de gebruiksvriendelijkheid van de consument, maar het maakt de recyclage van het voertuig op het einde van zijn leven er niet altijd makkelijker op. Het is dan ook belangrijk dat Febelauto mee evolueert en blijft zoeken naar de juiste partners die de recyclage-opdrachten op een efficiënte maar ook duurzame wijze kunnen klaren.
'De juiste man op de juiste plaats'
Febelauto is altijd op zoek naar nieuwe partners om haar activiteiten uit te breiden. Ook in 2023, is Febelauto nieuwe samenwerkingen aangegaan met logistieke bedrijven en verwerkers. Zo werken we nu intensief samen met Recupbat, de grootste firma op de Belgische markt voor de recuperatie van oude loodbatterijen en met Fortum, die voor Febelauto het sterk groeiend aantal EV-batterijen recycleert die niet vatbaar zijn voor een tweede leven.
Daarnaast werden activiteiten met bestaande partners verder versterkt en uitgebreid met het oog op de verbetering van de dienstverlening ten aanzien van onze invoerders. Second-life partner Watt4Ever ontmantelt afgedankte EV-batterijen en herbruikt ze voor de ontwikkeling van circulaire opslagsystemen voor duurzame energie. Out of Use helpt ons dan weer met de verwerking van elektronische autocomponenten, maar ook met airbags en autogordels die door de aanwezigheid van ontstekingsmechanismen met zorg gerecycleerd dienen te worden.
6. Recyclage
Tegen 2030 zal naar schatting 1,7 miljoen ton batterijen het einde van hun 1ste leven bereikt hebben. Daarom moeten er dringend initiatieven in het leven geroepen worden om ze een 2de of zelfs 3de leven te geven, zodat ze efficiënt gerecycled kunnen worden. 'BatteReverse' gaat deze uitdaging aan.
Expertise gevraagd
In 2023 werd Febelauto uitgenodigd om deel te nemen aan 'BatteReverse', een Europees project dat de veiligheid, efficiëntie en duurzaamheid van de omgekeerde logistiek van Li- ion-batterijen wil verbeteren door middel van automatisering en de juiste partnerships.
Daarvoor werden eerst alle spelers in kaart gebracht en de wetgeving bestudeerd - in het bijzonder de nieuwe 'Battery Regulation' die sinds februari 2024 van kracht is. Vervolgens werd in detail bekeken, hoe batterijen het best verpakt en getransporteerd worden, hoe de ontmanteling efficiënt en veilig kan plaatsvinden (automatisering en sortering van de componenten), hoe de informatie over de batterij gestandardiseerd kan worden (Battery Passport) en hoe ze na beoordeling uiteindelijk hergebruikt kunnen worden in een second life toepassing.
Door Febelauto's nauwe samenwerking met Watt4Ever konden we beroepen op onze uitgebreide expertise om dit project mee in goede banen te leiden.
Benieuwd naar onze acties rond afgedankte auto's?
Afgedankte voertuigen